Waarom speculatief design en toekomstdenken hand in hand gaan
Bij The Forward Club is toekomstdenken middels scenario’s dagelijkse kost. Maar vooruitkijken naar de toekomst kan ook op een andere manier, namelijk met speculatief design: een creatieve en kritische ontwerpmethode om alternatieve toekomsten te verbeelden. Ook bij speculatief design gaat het niet om de toekomst te voorspellen, maar om erover na te denken, vragen te stellen en mogelijkheden te verkennen. In dit blog duiken we dieper in de kunst van speculatief design én delen we 3 voorbeelden die jouw toekomstdenken doen stretchen.
Wat is speculatief design en wat kan ik ermee?
Speculatief design is net als scenarioplanning een methodiek die zich richt op het verkennen en verbeelden van mogelijke of alternatieve toekomsten. Het gaat niet om het ontwerpen van praktische producten voor de markt van vandaag, maar om het uitdagen van aannames, het prikkelen van de verbeelding en het starten van gesprekken over wat mogelijk is, óf wat we juist willen vermijden. In speculatief design draait alles om vragen stellen: hoe zou de wereld eruitzien als we niet meer hoeven te werken? Hoe zouden mensen zich aanpassen aan extreme weersomstandigheden in de toekomst? Dit zijn vragen waarmee speculatieve ontwerpers het denkvermogen over de toekomst stretchen naar 10, 20 of zelfs 100 jaar. Door middel van ietwat provocerende concepten, objecten of scenario's, brengt speculatief design abstracte ideeën tot leven en moedigt het mensen aan om kritisch na te denken over de richting waarin de wereld zich beweegt en welke keuzes we daarin maken.
3 brein-kriebelende speculatieve ontwerpen:
The Ice Shop - Merel Witteman & Roderik van der Wal
"You scream, I scream, we all scream.. for ice cream!", maar voor de verkeerde variant. Ontwerpster Merel Witteman en klimaatwetenschapper Roderik van der wal willen mensen aansporen om te gaan schreeuwen voor een ander soort ijs dan het ijs op stokjes die zo geliefd is. Elke seconde smelt een gigantische hoeveelheid Antarctisch ijs in de oceaan, maar ondanks de alarmerende cijfers, lijkt niemand te schreeuwen, laat staan te praten, om dit essentiële ijs te redden. Om het ijs te breken voor een probleem dat veel te groot lijkt om op te lossen hebben ze ijsjes gecreëerd van ‘smeltwater’ uit de zee die te koop zijn in hun eigen mobiele ijswinkel. Een sterk en nogal zout voorbeeld om de problematiek van de zeespiegelstijging onder de aandacht te brengen en gesprekken te starten die hard nodig zijn.
My Dream Bunker - Sophia Schullan
Een poppenhuis dat in 2123 in de schappen van een speelgoedwinkel komt te liggen, lijkt op het eerste gezicht op doodnormaal speelgoed, maar als je goed kijkt komen er grimmige details tevoorschijn. Van luchtfilters en een wapenkast tot een vluchttrap naar het dak. De dystopie van My Dream Bunker weerspiegelt hoe het dagelijks leven van kinderen eruitziet in de nieuwe standaard van huisinrichting en bijkomende overlevingsproducten als gevolg van klimaatverandering. Ontwerpster Sophia Schullan brengt met haar felroze speelhuis vol donkere elementen een plausibele toekomst tot leven.
All play No Work - Marta Murawska
All Play No Work is een speculatief ontwerp waarin financiële zekerheid een gegeven is en er oneindige vrije tijd ontstaat. Wat ga je op dat moment doen met je leven? Hoe vind je zingeving? Hoe vul je je tijd in? Ze ontwierp een vrijetijdsgids met activiteiten waar men de dag mee kan vullen om nieuwe skills en passies te ontdekken. De gids moedigt individuen aan om hun tijd op een nieuwe manier te waarderen, waarbij welzijn centraal staat en werk een bijkomstigheid is. Zin in een potje trivia tegen AI?
Voorbereiden op de toekomst met speculatief design
Speculatief design biedt een unieke manier om na te denken over wat de toekomst ons kan brengen en hoe we ons daarop kunnen voorbereiden. Het daagt organisaties en individuen uit om verder te kijken dan de dagelijkse praktijk en zich te richten op de grotere vragen: Welke toekomst willen we eigenlijk creëren? Welke keuzes maken we vandaag die die toekomst vormgeven?
Speculatief design is een krachtig ingrediënt voor een toekomstbestendige strategie: het maakt complexe uitdagingen tastbaar, versterkt de creativiteit en laat je als organisatie voorbereiden op toekomstige veranderingen.
Kun je na het lezen van dit blog niet genoeg krijgen van brein-prikkelende ontwerpen en mogelijke toekomsten? Onze Trendsessies lopen over van inspiratie waar we trends en (speculatieve) ontwerpen presenteren aansluitend op de uitdaging van jouw organisatie.
